8 Aralık 2007 Cumartesi

21 Azer’in Azerbaycan Tarihindeki önemi

Öncelikle 21 Azer’ in kelime olarak anlamını açıklamak istiyorum. İran’ da başlangıcı 21 Mart olan miladi takvim benzeri bir takvim kullanılıyor. Yani Arapların kullandığı takvimden farklı, ay takvimi değil güneş takvimi. Yalnızca yılın başlangıç tarihi farklı, yine 12 ay var.
Ay adları ve ayların gün sayıları miladi takvimden farlı.
Ay adlarından birisi de Azer. Yani 21 Azer, Azer ayının 21 i demek. Buda bizim kullandığımız miladi takvimde Aralık ayının yada Decabr ayının 12 si demek.

21 Azer’in kelime olarak ne anlama geldiğini söyledikten sonra, bu günde ne olmuş ve Azerbaycan tarihi açısından önemini açıklamaya çalışalım.
!700 li yıllar ve 1800 li yıllarda İran devletinin hakimiyeti altında olan Azerbaycan Toprakları, 1813 anlaşması ve 1928 anlaşmalarıyla ikiye bölünmüş ve kuzey bölümü, Rus hegemonyasına geçmiştir. Azerbaycanın nerdeyse topraklarının ¾ ü İran devleti hegemonyasında kalırken ¼ Rus hegemonyasına geçmiştir.

1918 yılının 28 Mayıs Tarihinde ilk Azerbaycan Cumhuriyeti Kurulmuştur. Bu Cumhuriyet daha sonra Sovyet cumhuriyetlerinden birisini dönüşse de varlığını devam ettirmiş ve 1991 yılında tam bağımsız hale gelmiştir.

İran hegemonyasında kalan Azerbaycan topraklarının ¾ ünde ise ilk bağımsız Azerbaycan Hükümeti 21 Azer 1945 tarihinde kurulmuştur. Tam bir yıl varlığını sürdüren Azerbaycan devleti 21 Azer 1946 tarihinde İran ordularının kanlı saldırılarıyla yıkılmıştır. Bu saldırı ve katliamlarda 35000 Azerbaycan Türkü katledilmiştir.

Azerbaycan tarihinde 28 mayıs 1918 kadar önem taşıyan hadiselerden birisi de 21 Azer yani 12 aralık 1945-46 Azerbaycan Milli Hükümetinin kurulması ve yıkılmasıdır.
Dünyada yaşayan tüm Azerbaycanlılar tarihimizde ki önemli vakalardan birisi olan 21 Azer olaylarını mutlaka bilmeli ve ondan önemli tecrübeler , dersler çıkarmalıdır.
Bu konuda daha geniş bilgi sahibi olmak isteyen dostlar aşağıdaki internet linklerini tıklayarak daha fazla bilgiye ulaşabilirler .

http://21-azer.blogspot.com/
http://www.turkdirlik.com/Bilgimece/Kisiler/Turkelinden/MCetinkaya0005.htm
http://www.azerievi.com/seyid-cefer-piseveri-1892-1947-t6489.html?p=10253

1 yorum:

Unknown dedi ki...

Ben Türkiyeliyim ama Tarihimizden ne kader bihaberiz onu öğreniyorum ve sonuna kadar sizi destekliyorum...