Bulud Garaçorlu Sehend (Meraga, 1927 - Tahran, 1979) Güney Azerbaycan'ın Merağa şehrinde yoksul bir ailede dünyaya geldi. İlk tahsilini Tebriz'de medresede almış, 1945-46 yıllarında "Millî azatlı" hareketine Azerbaycan Demokrat Partisi'nin gençler teşkilatının üyesi olarak katılmış ve İran halklarının inkilapçı-demokratik mücadelesindeki faal hareketleri sebebiyle iki defa; 1946-47 ve 1951-53 yıllarında hapsedilmiştir. Musaddık hükümetinin devrilmesinden bir kaç gün önce hapisten bırakılan şair, tekrar doğrudan doğruya mücadele sahnesinde yerini alıyor, sadece kendi halkının değil aynı zamanda Vietnam'dan taa İspanya'ya ve İspanya'dan Küba'yakadar hürriyet mücadelesi için ayaklanmış bütün halkların kahramanlık ve şehitlik tarihinden sahneleri şiirinde terennüm etmiştir. Sehend, Şehriyar'la birlikte, Güney Azerbaycan'ın en görkemli şairlerindendir. Edebî faaliyete millî istiklâl hareketini terennüm eden, istiklâl günlerinin acı-tatlı hatıraları olarak kaleme alınan "Xatire" ve "Araz" (1945-1950) şiirleriyle başlamıştır. İlk iri hacimli eseri "Haydar Babaya Salam"ın (Şehriyar'ın eseri) tesiriyle nazma çektiği "Dede Qorqud" boylarıdır. ("Deli Dumrul", "Buğraç", "Qanturalı", "Qaraca Çoban", "Tepegöz"vs.) Sonraları Sehend bu boyları bir yere toplayıp "Sazımın Sözü" (1965) ve "Dedemin Kitabı" (1971) adı altında bastırmıştır. Dört ciltten ibaret olan "Sazımın Sözü"nün son iki cildi İran'da şairin ölümünden sonra çıkıyor. Sehend'in şiirleri "Sazımın sözü" adı ile Ankara'da (1980) ve Baku'da (1984) neşr olunmuştur. Üstad Şehriyar'a ve Baku'daki şair dostlarına yazdığı manzum mektuplar "Ermağanlar", "Şallaq", "Sebir daşı", "Yasaq" şiirleri, aynı şekilde Farsça olarak yazdığı "Tebriz'e salam", "Oyan Semed" menzumeleri hürriyet ve vatanseverlik ihtirası ile aşılanmıştır. Şehriyar'la birlikte Sehend, İran'da ana dilli, inkilapçı-demokratik ruhlu Azerbaycan şiirinin 1950-70 yılları arasındaki en büyük hadisesini yaratmıştır. Şehriyar meşhur "Sehendiyye"sini sadece ona hasretmiştir. Doğma Azerbaycan Türkçesinin şiirde, matbuatta yaygınlık kazanmasında Sehend'in hararetli şiirlerinin büyük rolü olmuştur. Şiir tarihimize, o millilik, halkçılık ve hürriyet şiirini yaratanlardan biri olarak dahil olmuştur. Bulut Sehend, 1979'da Nisan ayının 10'unda Tahran'da kalp hastalığı sebebiyle vefat etmiştir. Kaynakça 1.Cenubdan sesler, Bakı, 1987. 2. XX esr Cenubi Azerbaycan edebiyyatında demokratik ideyalar (1900-1985-ci iller). Meqaleler mecmuesi, Bakı, 1990. 3. CenubiAzerbaycan edebiyyatı antologiyası, 4 cildde, cild 4. Bakı, 1994. ŞİİRLER (Sazımın sözü. Bakı, 1984, s.33-38,58-59) Qaynaq : azerbaycanturkleri.com - Tşklər
20 Kasım 2009 Cuma
Azerbaycanın böyük şairlerinden, Bulud Garaçorlu Sehend
Bulud Garaçorlu Sehend (Meraga, 1927 - Tahran, 1979) Güney Azerbaycan'ın Merağa şehrinde yoksul bir ailede dünyaya geldi. İlk tahsilini Tebriz'de medresede almış, 1945-46 yıllarında "Millî azatlı" hareketine Azerbaycan Demokrat Partisi'nin gençler teşkilatının üyesi olarak katılmış ve İran halklarının inkilapçı-demokratik mücadelesindeki faal hareketleri sebebiyle iki defa; 1946-47 ve 1951-53 yıllarında hapsedilmiştir. Musaddık hükümetinin devrilmesinden bir kaç gün önce hapisten bırakılan şair, tekrar doğrudan doğruya mücadele sahnesinde yerini alıyor, sadece kendi halkının değil aynı zamanda Vietnam'dan taa İspanya'ya ve İspanya'dan Küba'yakadar hürriyet mücadelesi için ayaklanmış bütün halkların kahramanlık ve şehitlik tarihinden sahneleri şiirinde terennüm etmiştir. Sehend, Şehriyar'la birlikte, Güney Azerbaycan'ın en görkemli şairlerindendir. Edebî faaliyete millî istiklâl hareketini terennüm eden, istiklâl günlerinin acı-tatlı hatıraları olarak kaleme alınan "Xatire" ve "Araz" (1945-1950) şiirleriyle başlamıştır. İlk iri hacimli eseri "Haydar Babaya Salam"ın (Şehriyar'ın eseri) tesiriyle nazma çektiği "Dede Qorqud" boylarıdır. ("Deli Dumrul", "Buğraç", "Qanturalı", "Qaraca Çoban", "Tepegöz"vs.) Sonraları Sehend bu boyları bir yere toplayıp "Sazımın Sözü" (1965) ve "Dedemin Kitabı" (1971) adı altında bastırmıştır. Dört ciltten ibaret olan "Sazımın Sözü"nün son iki cildi İran'da şairin ölümünden sonra çıkıyor. Sehend'in şiirleri "Sazımın sözü" adı ile Ankara'da (1980) ve Baku'da (1984) neşr olunmuştur. Üstad Şehriyar'a ve Baku'daki şair dostlarına yazdığı manzum mektuplar "Ermağanlar", "Şallaq", "Sebir daşı", "Yasaq" şiirleri, aynı şekilde Farsça olarak yazdığı "Tebriz'e salam", "Oyan Semed" menzumeleri hürriyet ve vatanseverlik ihtirası ile aşılanmıştır. Şehriyar'la birlikte Sehend, İran'da ana dilli, inkilapçı-demokratik ruhlu Azerbaycan şiirinin 1950-70 yılları arasındaki en büyük hadisesini yaratmıştır. Şehriyar meşhur "Sehendiyye"sini sadece ona hasretmiştir. Doğma Azerbaycan Türkçesinin şiirde, matbuatta yaygınlık kazanmasında Sehend'in hararetli şiirlerinin büyük rolü olmuştur. Şiir tarihimize, o millilik, halkçılık ve hürriyet şiirini yaratanlardan biri olarak dahil olmuştur. Bulut Sehend, 1979'da Nisan ayının 10'unda Tahran'da kalp hastalığı sebebiyle vefat etmiştir. Kaynakça 1.Cenubdan sesler, Bakı, 1987. 2. XX esr Cenubi Azerbaycan edebiyyatında demokratik ideyalar (1900-1985-ci iller). Meqaleler mecmuesi, Bakı, 1990. 3. CenubiAzerbaycan edebiyyatı antologiyası, 4 cildde, cild 4. Bakı, 1994. ŞİİRLER (Sazımın sözü. Bakı, 1984, s.33-38,58-59) Qaynaq : azerbaycanturkleri.com - Tşklər
Kaydol:
Kayıt Yorumları (Atom)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder